* Fale dźwiękowe.
- opisuje mechanizm powstawania i rozchodzenia się fal dźwiękowych w powietrzu
- podaje przykłady źródeł dźwięku
- analizuje rozchodzenie się fal dźwiękowych w różnych ośrodkach
- demonstruje powstawanie i rozchodzenie się fal dźwiękowych
Doświadczenie 1
Na skraju ławki kładziemy linijkę, tak aby jej część wystawała poza ławkę; wprawiamy linijkę w ruch drgający.
Doświadczenie 2
Kilka jednakowych szklanych butelek napełniamy wodą do różnych wysokości i dmuchając w szyjkę pod odpowiednim kątem – wytwarzamy dźwięki.
Doświadczenie 3
Powtarzamy doświadczenie z butelkami, ale uderzamy w szyjkę twardym przedmiotem, np. metalowym prętem.
Doświadczenie 4
Drgające ciało wprawia w ruch drgający cząsteczki ośrodka, w którym się znajduje. Cząsteczki przekazują drgania (energię drgań) kolejnym cząsteczkom, wywołując następujące po sobie zagęszczenia i rozrzedzenia ośrodka, które tworzą falę akustyczną.
Fale dźwiękowe nie rozchodzą się w próżni, ponieważ nie ma tam cząsteczek, które mogłyby przekazywać sobie drgania.
Fala dźwiękowa w cieczach i gazach zawsze jest falą podłużną, a w ciałach stałych może być również falą poprzeczną.
Prędkość dźwięku zależy od ośrodka, w którym dźwięk się rozchodzi.
W ciałach stałych dźwięki rozchodzą się szybciej, dlatego np. dźwięk nadjeżdżającego pociągu najpierw słychać po przyłożeniu ucha do torów, a dopiero później – w powietrzu.